Psy są najwierniejszymi przyjaciółmi i towarzyszami codzienności człowieka. Wśród nich są rasy wyjątkowo odważne, których umiejętności wykorzystywane są do specjalistycznych zadań. Służą między innymi w straży granicznej, policji, wojsku, ale także ratownictwie — lądowym i wodnym. Czworonożne jednostki ratownicze każdego roku ocalają wiele istnień, a udostępniane z akcji nagrania chwytają za gardło i kruszą serce. Dziś właśnie chcemy Ci opowiedzieć nieco o tych psich bohaterach. Jak przebiega szkolenie psa ratownika? Czy jego ułożenie jest trudne? Które rasy najpewniej czują się w tej roli?
Słysząc o psach ratowniczych, przywołujesz w pamięci obrazy poszukiwania zaginionego turysty w górach, ratowania narciarzy, których zaskoczyła lawina, heroiczna walka o życie ocalałych spod zawalonego budynku.
Bez pomocy czworonogów, takie akcje byłyby niemożliwe.
Psy posiadają doskonały węch i co najważniejsze — potrafią skojarzyć zapachy, np. z człowiekiem albo przedmiotem.
Psim ratownikiem mogą zostać Pupile mające do tego odpowiedni charakter, odwagę, ale też rozmiar i siłę. Rasa ma znaczenie, ale nie jest kategorycznym kryterium. W profesjonalnych jednostkach służą nawet kundelki. O ich wyjątkowych umiejętnościach chętnie zaświadczają opiekunowie.
Jednak istnieją rasy psów ratowników z większymi do tego predyspozycjami. Ich szkolenie wymaga poświęcenia i regularnej pracy, ale efekty są imponujące.
O psim węchu i predyspozycjach zwierzęcia do ratownictwa
Psy hojnie zostały obdarzone przez naturę węchem. W zależności od rasy, posiadają około 200 milionów komórek węchowych. Dla porównania człowiek ma ich „zaledwie” 5 milionów.
Co ciekawe, psy ustępują pod tym względem jedynie słoniom, szczurom czy krowom.
Również blisko spokrewnione z domowymi Pupilami wilki mają lepszy od nich węch, choć niektóre rasy psów mogą się z nimi równać. Mowa o zwierzętach z dość dużą domieszką wilczej krwi, jak np. owczarki niemieckie, husky czy wilczaki czechosłowackie.
Dzięki tak licznym komórkom węchowym wystarczy niewielki bodziec do rozróżnienia poszczególnych zapachów. Dokładając do tego wysoką inteligencję psów, ich ochotę do współpracy i łatwość w ułożeniu, otrzymasz idealnego kandydata na ratownika.
Nie oznacza to jednak, że każdy pies na niego się nadaje.
Specjaliści przygotowujący czworonogi do służby wskazują, że zwierzak w pierwszej kolejności powinien zostać poddany dokładnym badaniom i analizie charakteru.
Pupil musi odznaczać się ponadprzeciętną inteligencją i odwagą. Co więcej, nie może przejawiać nawet najmniejszych skłonności do agresji.
Istotne są także predyspozycje fizyczne czworonoga. Mała rasa nie sprawdzi się jako wodny pies ratowniczy, mimo wrodzonej odwagi, za to świetny węch będzie przydatny przy tropieniu i w poszukiwaniach. Idealnym przykładem jest ukraiński piesek Patron rasy Jack Russell terrier. Pomaga żołnierzom, wykrywając miny lądowe, za co pokochał go cały świat.
Pies ratownik – rodzaje służby
Psy ratownicze, ze względu na rodzaj służby, dzielimy na lądowe i wodne.
W związku z odmiennym charakterem pracy, również szkolenie zwierzaków daleko różni się między sobą.
- lądowe psy ratownicze — specjalizują się w poszukiwaniach osób zaginionych. Co za tym idzie, regularnie pracują w trudnych warunkach terenowych i atmosferycznych. Profesjonalne szkolenie pozwala im zwracać uwagę na ludzki zapach oraz jego stężenie. Wystarczy, że natrafią na drobny ślad, a będą nim podążać, prowadząc ratowników do samego źródła.
Pies ratownik działający na lądzie może być wyspecjalizowany w poszukiwaniach terenowych, gruzowych i lawinowych;
- wodne psy ratownicze — szkolone są do lokalizowania i bezpośredniego ratunku osób znajdujących się w rzekach, jeziorach, morzach i innych zbiornikach. Ponadto holują sprzęt w wodzie i dostarczając ratownikom jego poszczególne elementy.
Ratownictwo wodne jest niezwykle wymagające. Liczą się nie tylko wspomniane predyspozycje indywidualne. Pies ratownik rekrutowany jest pośród konkretnych, swobodnie pływających ras.
Regularnie przychodzi mu wskakiwać do zimnej wody, walcząc z prądem, falami czy skrajnymi warunkami atmosferycznymi. Siła fizyczna, inteligencja, wytrwałość – są to cechy charakterystyczne tych zwierzaków.
Rasy psów ratowników
Szkolenie psa ratownika jest długie i wymagające. Pupil stwarza idealnie zgrany zespół ze swoim głównym opiekunem i innymi ludźmi, z którymi przyjdzie mu służyć.
Aby uzyskać tytuł psiego ratownika, czworonóg musi potwierdzić swoje umiejętności podczas oficjalnych egzaminów. Składają się z kilku etapów, w zależności od wyspecjalizowania.
Pierwsze zadania są stosunkowo proste, obecne również przy standardowej tresurze, np. spacer przy nodze opiekuna, wykonywanie poleceń, aportowanie.
Jednak poziom trudności stale rośnie, a egzaminy wiążą się z coraz większym wysiłkiem. Pies przepływa określone odległości, pokonuje tory z przeszkodami, współpracując z człowiekiem, obciążany jest ekwipunkiem.
Biorąc to wszystko pod uwagę, na pewno domyślasz się, które rasy psów ratowników najlepiej sprawdzają się w służbie.
Na szczególne wyróżnienie zasługują:
- Nowofundlandy — jak by stworzone do ratownictwa wodnego. Silne i wytrzymałe, potrafią bez najmniejszych problemów wyciągnąć człowieka na brzeg czy holować ciężkie i pokaźne łodzie.
- Labradory — są świetnymi pływakami. Niegdyś wykorzystywane do polowań na ptactwo wodne, dzisiaj bardzo chętnie zasilają szeregi ratowników wodnych. Ponadto są wytrzymałe, dobrze radzą sobie przy poszukiwaniach.
- Owczarki niemieckie — to najczęściej pojawiający się psi ratownicy. Rasa ta poniekąd stała się symbolem specjalistycznej służby. Trudno się temu dziwić, owczarki łatwo i z ochotą poddają się szkoleniu. Nieco gorzej pływają, zasilają więc szeregi ratowników lądowych.
- Bernardyny — kolejny symbol, tym razem – ratownictwa górskiego. Dzięki grubemu futru doskonale znoszą wysokie mrozy i opady śniegu. Ponadprzeciętnie silne, ratują ludzi zasypanych przez lawiny.
- Berneńskie psy pasterskie — cenione na równi z bernardynami.
- Border collie — pełne energii, silne i uznawane za najmądrzejszą rasę. Jako lądowe psy ratunkowe są bardzo skuteczne. Wykorzystywane zwłaszcza przy poszukiwaniach terenowych i gruzowych.
Podsumowanie
Pies ratownik odgrywa ważną rolę w obecnych czasach.
Jego poświęcenie i służba warte są najwyższego uznania. Zwierzęta te na całym świecie, codziennie, wyciągają ludzi spod gruzów i z wody, odnajdują zaginione osoby oraz zapobiegają rozmaitym niebezpiecznym zdarzeniom.
Stwierdzenie, że pies to najlepszy przyjaciel człowieka — w kontekście czworonożnych ratowników nabiera głębszego sensu.
