Czipowanie psów jeszcze do niedawna mogło się wydawać futurystyczną fantazją – dzisiaj staje się normą. Ta metoda oznakowania znajduje się w coraz powszechniejszym użytku również w Polsce, czemu trudno się dziwić. W końcu każdy właściciel pragnie w jak najwyższym stopniu zadbać o swojego pupila, gwarantując mu spokój i bezpieczeństwo. A właśnie do tego służy czip, między innymi uniemożliwiając kradzieże i zagubienie się psa. Zanim jednak zdecydujemy się na zabieg, warto dowiedzieć się, na czym on dokładnie polega…
Co naturalne, czipowanie psów nasuwa na język wiele pytań, a często i wątpliwości. Właściciele chcą mieć stuprocentową pewność, że te urządzenia w żaden sposób nie zaszkodzą zdrowiu ich ulubieńcom, a jednocześnie staną się idealną alternatywą dla oznakowania tatuażem.
Nie mniej zajmującymi kwestiami są, ile kosztuje czip dla psa, kiedy przeprowadzić taki zabieg, a także jak się do niego przygotować…
Pamiętajmy przy tym, że głównym celem czipówjest zwiększenie bezpieczeństwa zwierząt oraz walka z ich powszechną bezdomnością. Dlatego każdy z nas powinien rozważyć je w kontekście swojego czworonożnego podopiecznego, niezależnie czy jest to pies, czy kot.
Czipowanie psów a przepisy prawa
O obowiązkowym czipowaniu psów i kotów mówi się w Polsce od dłuższego czasu, biorąc za wzór kraje zachodnioeuropejskie. Jednakże szeroko pojęty temat ustawy o ochronie zwierząt spotyka się z wieloma skrajnie różnymi opiniami, przez co niezmiernie trudno jest wypracować pewien konsensus (także dotyczący czipów).
Pierwsze poważniejsze prace nad obowiązkowym czipowaniem psów, kotów oraz tchórzofretek zostały rozpoczęte już ponad 10 lat temu. Lecz do wprowadzenia konkretnej ustawy w życie nie doszło, mimo iż niewiele ku temu brakowało. Czy zmiana jest możliwa?
Istnieje spora szansa, że sprawa w końcu osiągnie swój finał i każdy właściciel psów i kotów będzie musiał je zaczipować. W chwili obecnej jest to indywidualny wybór, aczkolwiek statystyki wyraźnie wskazują, że coraz chętniej kierujemy się w stronę tego rozwiązania.
Inaczej to wygląda, jeśli chodzi o profesjonalne hodowle zwierząt – mają one obowiązek czipowania.
Każde zwierzę oferowane przez zrzeszonego hodowcę bezwzględnie musi zostać oznakowane. Można tego dokonać za pomocą tatuażu na skórze lub właśnie podskórnego czipu. Wymagane jest przy tym konsekwentne stosowanie jednej metody dla całego miotu.
Dzięki temu, szczenię lub kociak, które zakupimy, będzie posiadało udokumentowane potwierdzenie zabiegu. Jeśli hodowca wybrał metodę tatuowania, rozważmy dodatkowe zaczipowanie psa lub kota (konieczne np. do wyjazdu za granicę).
Dlaczego jest to takie ważne?
Otóż zwiększa to jego bezpieczeństwo – szansę na odnalezienie po zgubieniu bądź kradzieży. Specjaliści wskazują, że większość zwierząt, która wróciła do właścicieli po przykrej przygodzie, była zaczipowana.
Co ciekawe, już w przeszłości pojedyncze miasta i gminy próbowały nałożyć obowiązek czipowania psów i kotów na swoich mieszkańców, między innymi organizując darmowe zabiegi. Za jego brak po wskazanym terminie chciano karać mandatami. I choć było to podszyte dobrymi intencjami, Rzecznik Praw Obywatelskich nie pozostawił wątpliwości, że takie działanie jest niezgodne z obowiązującym prawem. Dlatego też potrzebna jest specjalna ustawa.
Mimo to, nawet jeśli polskie prawo w dalszym ciągu nie będzie przewidywało obowiązkowego czipowania psów i kotów, warto nad tym pomyśleć, mając na uwadze dobro pupila.
Czip dla psa niezbędny do wyjazdu za granicę?
W obecnych czasach człowiek ma olbrzymie możliwości, jeśli chodzi o swobodne podróżowanie po Europie, ale i praktycznie całym świecie. Jeszcze przed kilkoma dekadami pozostawało to w sferze marzeń, a przejścia graniczne czy też formalności związane z uzyskaniem wizy skutecznie od tego odstręczały. Dzisiaj, żeby dostać się np. na zachód Europy, wystarczy dowód osobisty i sprawne auto.
Co jednak, kiedy chcemy podróżować razem z naszym czworonożnym członkiem rodziny?
Otóż tutaj sprawa wygląda nieco inaczej. Musimy pamiętać, że niezbędne do tego będzie zaczipowanie psa, a także paszport wydany na tej podstawie. Wiele krajów Unii Europejskiej wymaga tego zarówno od swoich obywateli, jak i odwiedzających turystów. Podobnie jest w innych państwach świata, np. Stanach Zjednoczonych.
Jeśli więc planujemy podróż, nie zapominajmy zapoznać się z obowiązującymi zasadami w danym kraju i o zaczipowaniu psa.
Co więcej, musi to być czip spełniający odpowiednie normy ISO. Przed wykonaniem zabiegu skonsultujmy tę kwestię z prowadzącym lekarzem weterynarii, żeby dobrał wymagany model urządzenia. W innym przypadku właściwe zagraniczne służby nie wykonają odczytu danych skanerem – nie wszystkie są kompatybilne z technologią znajdującą się pod skórą zwierzęcia.
Problem ten rozwiążemy, wyposażając się we własny skaner. Istnieje jednak ryzyko, że nie będzie to honorowane, jak i sam koszt zakupu może być dla wielu osób zbyt dużym obciążeniem. Profesjonalne skanery (w zależności od typu czipów) mogą kosztować od kilkuset do kilku tysięcy złotych.
Jak przebiega zabieg czipowania psa?
Bardzo często właściciele zastanawiają się, czy zabieg czipowania psa jest bezpieczny dla zdrowia zwierzęcia.
Otóż tak – pies może tego nie poczuć, a całość potraktować jako standardową wizytę u lekarza weterynarii.
Nowoczesne chipy są urządzeniami niewielkich rozmiarów (to około 2 na 12 mm). Porównuje się je do pojedynczego ziarnka ryżu, którego obecność dla pieska będzie nieodczuwalna. Nie poczuje on dyskomfortu nawet podczas długotrwałego wysiłku.
Również samo działanie czipa (czyli układu scalonego, wyposażonego w miniaturową antenę, znajdującego się w szklanej kapsułce) nie będzie miało wpływu na zdrowie zwierzęcia.
Nie sprawi mu bólu przez całe życie, jak i nie wywoła niepożądanych reakcji alergicznych – wytworzony jest ze specjalnych materiałów, dodatkowo hermetycznie chronionych przed płynami ustrojowymi stworzenia.
Zabieg czipowania psa można przyrównać do standardowego szczepienia. Lekarz weterynarii za pomocą specjalnej strzykawki (fabrycznie wyposażonej w czip) wprowadza kapsułkę pod skórę zwierzaka. Niezwykle istotna jest głębokość: zbyt płytko umieszczone urządzenie w końcu wypadnie, np. podczas ocierania się czy drapania psa. Jako miejsce wkłucia wybiera się skórę między łopatkami. Mechanizm nie wygeneruje tam żadnych problemów, jak i łatwo zlokalizować go poprzez skaner.
Niegdyś czip dla psów i kotów umieszczano również na szyi. Stwarzało to jednak zagrożenie, że urządzenie samoczynnie się przemieści, jak i pojawią się inne niepożądane reakcje. Ponadto, niektóre państwa, jak np. Stany Zjednoczone, nie uznawały tego umiejscowienia, gdyż występowały problemy ze sczytywaniem danych przez skaner. Dzisiaj raczej odchodzi się już od czipowania psów i kotów na szyi, co potwierdzi każda renomowana klinika.
Odczucia psa podczas czipowania
W związku z tym, iż czipowanie psa jest zbliżonym działaniem do szczepienia, musimy pamiętać, że nasz zwierzak różnie może na nie zareagować. I nie chodzi tutaj o ból – on będzie marginalny przy wykonywaniu zastrzyku.
Pies, jak każde żywe stworzenie, odczuwa stres w sytuacjach odbiegających od normy. Do nich na pewno należy wizyta w gabinecie weterynaryjnym (może się kojarzyć z bólem). W zależności od charakteru i przeżyć zwierzęcia, stres jest mniejszy lub większy. Weźmy to więc pod uwagę, podczas przeprowadzania zabiegu czipowania psa.
Gwarancją jest, że cały proces odbędzie się w bardzo krótkim czasie (trwa nawet kilka minut), a nasz pupil tego nie odczuje. Czego nie można powiedzieć o starszej metodzie oznakowania psów, czyli wykonywania na ich skórze tatuażu. Jest to stosunkowo bolesna czynność, która trwa zdecydowanie dłużej.
Kiedy zaczipować psa? – Wymagania
Lekarze weterynarii jednogłośnie przyznają, że nie istnieją żadne przeciwskazania do zaczipowania psa, jeśli chodzi o jego wiek bądź stan zdrowia. Zabiegowi mogą być poddane zarówno szczeniaki (w tym kilkumiesięczne), co ma miejsce w przypadku hodowli zwierząt, jak również dojrzałe i stare pieski.
Nie zapominajmy jednak o głównym celu czipowania psa. Nawet jeśli nie wybieramy się z nim na wakacje za granicę, warto przeprowadzić je możliwie najwcześniej. Każdy szczeniak jest pełen życia, a do posłuszeństwa wobec właściciela ma daleką drogę. Niestety, widać to na ulicach miast, po których wałęsają się zagubione, wystraszone szczenięta. Najczęściej w przypływie niepohamowanej energii uciekły swoim panom bezpośrednio z działki lub zrywając się ze smyczy.
Lecz też dojrzałe i ułożone psy potrafią stracić głowę, zwłaszcza podczas okresu rui. Niewykastrowane samce, kiedy tylko poczują zapach samicy, mogą całkowicie się zapomnieć i uciec nam nawet podczas spaceru.
Takie pieski najczęściej trafiają do schroniska, skąd szybko do nas wrócą, jeśli zostały zaczipowane (pracownicy schronisk w pierwszej kolejności sprawdzają, czy znalezione zwierzę przeszło już zabieg).
Jeszcze więcej niebezpieczeństw występuje w przypadku rasowych psów. Zdarza się, że dochodzi do ich kradzieży, nawet sprzed naszych domów. Podobnych przykładów nie brakuje, a w znalezieniu zguby bez wątpienia pomoże zaczipowanie psa. Policja szybciej odszuka zwierzę i je zidentyfikuje, wiedząc, że jest oznakowane. Ma to szczególne znaczenie, kiedy podejrzenia można w każdej chwili potwierdzić, dokonując skanu danych zawartych w czipie, np. kontrolując budzącego wątpliwości sprzedawcę.
Co więcej, umieszczając informację na obroży, że pies jest zaczipowany, istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że złodziej sam zaniecha prób jego uprowadzenia, zdając sobie sprawę, z czym się to wiąże.
Pamiętajmy, że czip dla psa jest w pełni bezpieczny. Nie zaszkodzi jego zdrowiu, a przyniesie nam same korzyści. Dodając do tego niewysokie koszty zabiegu i jego trwałość, trudno znaleźć jakiekolwiek przeciwskazania…
Ile kosztuje czipowanie psa?
Koszty czipowania psa mogą różnić się między sobą w zależności od miejsca, w jakim przeprowadzimy zabieg. W klinikach w dużych miastach na pewno będą one większe niż w małych miejscowościach.
Często dostępne są dodatkowe promocje, w ramach specjalnych, cyklicznych akcji. Niejednokrotnie władze gminne (np. raz do roku) organizują darmowe czipowanie psów i kotów, chcąc walczyć w ten sposób z bezdomnością tych zwierząt. Z podobnymi okazjami spotkamy się na terenie całego kraju.
W innym przypadku musimy się przygotować, że koszt czipowania psa wyniesie od około 30 do 100 złotych. Dodatkowa opłata naliczona zostanie, jeśli od razu chcemy psu wyrobić paszport. Trudno nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że nie jest to wygórowana kwota (zwłaszcza, że jest jednorazowa). Przydatność jednego czipa wskazywana jest na kilkadziesiąt lat, na pewno więc nie ulegnie zniszczeniu w ciągu życia pieska.
Uzyskujemy za to spokój ducha, jak i gwarancję, że nawet jeśli nasz pupil się zgubi, szybko będziemy mogli go znaleźć…
Co dalej po zaczipowaniu psa? – Przydatne wskazówki
Czy samo czipowanie psa wystarczy, aby zwierzę znalazło się we wszelkich możliwych bazach danych? Niestety nie. Istnieje wiele spisów zarówno krajowych, jak i międzynarodowych, w których warto umieścić zwierzaka, co jeszcze bardziej podniesie jego bezpieczeństwo.
Każdy czip dla psa posiada swój niepowtarzalny, piętnastocyfrowy numer. Musimy przypisać do niego nasze aktualne dane (i w razie potrzeby na bieżąco je aktualizować). Co prawda, lekarz weterynarii, zaraz po przeprowadzonym zabiegu, zarejestruje psa, lecz zrobi to tylko w jednej bazie. Niedogodnością na pewno jest fakt, że istnieje dość duża lista rejestrów i baz danych, które nie wymieniają między sobą informacji.
Jeśli więc chcemy, żeby piesek znalazł się w przynajmniej większości z nich, samodzielnie przeprowadźmy rejestrację (może się to wiązać z poniesieniem dodatkowych kosztów). Nie inaczej jest, jeśli chodzi o globalne spisy – uniwersalny, złoty środek po prostu nie istnieje. Choć warto tutaj wspomnieć, że sytuacja ta powoli ulega zmianie, a renomowane bazy zbierają coraz większą ilość danych zwierzaków z całego świata. Z reguły aktualizacja informacji następuje nie później jak po upływie 48 godzin.
Zasada jest prosta: im więcej baz i spisów znajdziemy, tym lepiej dla nas.
Jeśli tego nie uczynimy, znalazca psa może mieć niemałe problemy z identyfikacją jego właściciela. A praktyka pokazuje, że często tak się dzieje, nawet na terenie naszego kraju. Potwierdzają to pracownicy schronisk, wskazując, że mimo iż czip dla psa został zlokalizowany, uzyskany numer nie wskazuje naszych danych w wybranych bazach…
A skąd w ogóle wiadomo, że pies posiada wszczepiony czip?
Po wykonanym zabiegu, klinika wręczy nam specjalną zawieszkę potwierdzająca ten stan rzeczy. Co ważne, informacji tej nie umieszczajmy na obroży, do której mocowana jest smycz. Jeśli dojdzie do zerwania psa, uszkodzeniu może ulec sama obroża, a razem z nią zagubi się informacja o zaczipowaniu psa. Ponadto, zbliżając skaner na odległość od 5 do 10 centymetrów od łopatek zwierzęcia, czip powinien automatycznie się uruchomić i połączyć z urządzeniem.
